Neil Young tegen George Bush

Neil Young vs. George Bush Door Jan Vollaard (NRC Artikel)
Amsterdam, 12 mei. Een leugenaar, een spion in Amerikaanse huiskamers, een opdrachtgever van moordenaars. Het is niet misselijk hoe rockzanger Neil Young zich in zijn lied Let’s Impeach the President uitlaat over George W. Bush. Living With War, een heel album vol protestsongs tegen het Amerikaanse Irak-beleid, verschijnt vandaag op cd, maar was al anderhalve week gratis te horen op Youngs website, www.neil-young.com.

De cd bevat zijn meest urgente muziek in lange tijd en herinnert aan de robuuste rock van begeleidingsgroep Crazy Horse, hoewel bas en drums gespeeld werden door relatieve nieuwkomers Rick Rosas en countrydrummer Chad Cromwell. De muzikale actie van de nu zestigjarige zanger doet denken aan zijn lied Ohio, waarmee hij in 1970 reageerde op het doodschieten van vier studenten tijdens een Vietnamdemonstratie op de Kent State University.
„Dit is het moment voor iedere Amerikaan om het geweten te laten spreken”, zei Young in een televisie-interview dat ook op zijn site te zien is. „We hebben de verkeerde president gekozen. Iedereen maakt fouten. In een land met vrijheid van meningsuiting, moet je dat kunnen toegeven.”
Young haalde een koor van meer dan honderd professionele zangers naar de Capitol Studio in Los Angeles voor dit album, waarop hij de ‘Shock and Awe’-tactiek in Irak hekelt. Het liedje Flags of Freedom zingt hij op de melodie van een oude protestsong van Bob Dylan, Chimes of Freedom.
Een golf van kritiek overspoelde in de afgelopen week dan ook de in Canada geboren Young, die een gebrek aan patriottisme werd verweten. Vooral de columnisten van televisiestation Fox News roerden zich. Commentator John Gibson betichtte de zanger van ‘geheugenverlies’ met betrekking tot de aanslag op het World Trade Center, hoewel Neil Young met Let’s roll als eerste een lied schreef over de inzittenden van de fatale vlucht United 93. Nieuwslezer Neil Cavuto wond zich op over het feit dat een Canadees het Amerikaanse volk de les durfde te lezen. Neil Young reageerde koeltjes: „Ik ben het hoofd van een Amerikaanse familie die al veertig jaar flink wat Amerikaanse belasting betaalt.”
Aanleiding voor het binnen enkele dagen geschreven en opgenomen Living with War was een foto op de voorpagina van USA Today, verklaarde Young in gesprek met muziektijdschrift Rolling Stone. „Een militair vliegtuig werd in volle vlucht als hi-tech operatiekamer gebruikt. Een bijkomend voordeel van de oorlog in Irak, las ik in de begeleidende tekst, is de vooruitgang in de medische techniek die we er aan te danken hebben. Ik dacht aan de soldaten die in die vliegende medische laboratoria gestorven zijn.”
Op de vraag of hij niet cynisch gebruik maakte van een nationaal gevoel van ongenoegen om platen te verkopen, antwoordde hij: „De muziek staat gratis op internet. Het moest gewoon gezegd worden.”
De koorleden waren vooraf ingelicht dat een van de liederen Impeach the president zou gaan heten. „Niemand haakte om die reden af”, aldus Young. „Er kwamen juist meer zangers dan we hadden opgeroepen.”